Ατοπική δερματίτιδα
Η ατοπική Δερματίτιδα ή Ατοπικό Έκζεμα είναι μία χρόνια, κνησμώδης δερματοπάθεια που παρουσιάζει εξάρσεις και υφέσεις. Εμφανίζεται συχνά στη βρεφική και παιδική ηλικία, αλλά και σε οποιαδήποτε ηλικία. Αποτελεί μία πάρα πολλή συχνή αιτία προσέλευσης στο δερματολογικό ιατρείο.
Η ατοπική δερματίτιδα είναι πολυπαραγοντικής αιτιολογίας :
- Κληρονομούμενη γενετική προδιάθεση
- Διαταραγμένος φραγμός του δέρματος με αυξημένη απώλεια ύδατος
- Δυσλειτουργία ανοσιακού συστήματος
- Επιρροή περιβαλλοντικών παραγόντων
Στους περιβαλλοντικούς παράγοντες συγκαταλλέγονται οι κλιματολογικές συνθήκες (κρύο και ξηρό κλίμα, ακραίες αλλαγές θερμοκρασίας, εφίδρωση). Επίσης ψυχολογικά αίτια με έντονο ψυχικό και σωματικό στρες μπορούν να πυροδοτήσουν μία έξαρση. Επιπλέον παράγοντες επιδείνωσης είναι ερεθιστικοί παράγοντες όπως απορρυπαντικά, σαπούνια και σαμπουάν, τα μάλλινα και τραχιά ρούχα. Συχνά αλλεργιογόνα είναι επίσης το τρίχωμα γάτας, τα ακάρεα σκόνης, η γύρη καθώς επίσης τα τρόφιμα (γάλα, αυγό, ξηροί καρποί, σόγια) και μικροβιακοί παράγοντες, συνήθως ο σταφυλόκοκκος.
Η ατοπική δερματίτιδα σχετίζεται με το παιδικό βρογχικό άσθμα και την αλλεργική ρινίτιδα-επιπεφυκίτιδα. Αυτές οι τρεις παθήσεις αποτελούν την λεγόμενη ατοπία. Στην ουσία πρόκειται για μία κληρονομούμενη προδιάθεση με ευαισθησία σε συγκεκριμένα αλλεργιογόνα. Όποιος έχει αυτή την προδιάθεση, μπορεί να εμφανίσει μία από αυτές τις νόσους. Ακόμα και ένας γονιός που έχει αλλεργική επιπεφυκίτιδα μπορεί να αποκτήσει παιδί με ατοπική δερματίτιδα, χωρίς ο ίδιος ποτέ να είχε ατοπική δερματίτιδα.
Η κλινική εικόνα της ατοπικής δερματίτιδας παρουσιάζει ξηρό και αφυδατωμένο δέρμα. Επιπλέον υπάρχει φαγούρα και εξάνθημα το οποίο συχνά είναι επιμολυσμένο με μικρόβια. Στα βρέφη η ατοπική Δερματίτιδα αρχίζει από την ηλικία των 3-6 μηνών και συνήθως προσβάλλει το πρόσωπο, στην πορεία (παιδική και εφηβική ηλικία) η κατανομή του εξανθήματος αφορά κυρίως τις καμπτικές επιφάνειες του σώματος και το δέρμα γύρω από τα μάτια.
Η θεραπεία περιλαμβάνει πέραν της αποφυγής εκλυτικών παραγόντων και την εντατική ενυδάτωση του δέρματος με ειδικές μαλακτικές και ενυδατικές κρέμες. Η εντατική ενυδάτωση είναι απαραίτητη σε όλες τις μορφές της ατοπικής δερματίτιδας για την αποκατάσταση του επιδερμιδικού φραγμού. Στην θεραπεία οξείας φάσης χρησιμοποιούνται τοπικά στεροειδή για την μείωση της φλεγμονής σε συνδυασμό με αντιισταμινικά για την μείωση του κνησμού. Σε ορισμένες περιπτώσεις με έντονη επιμόλυνση χορηγείται και αντιβιωτική θεραπεία. Για την πρόληψη υποτροπών της νόσου εφαρμόζονται αναστολείς καλσινευρίνης τοπικά.
Το μυστικό της επιτυχίας της θεραπείας είναι η σωστή επικοινωνία μεταξύ του παιδιού, των γονέων και του δερματολόγου. Οι γονείς εκπαιδεύονται σωστά από τον δερματολόγο, ώστε να περιποιούνται το δέρμα του παιδιού στο σπίτι και να εφαρμόζουν τη σωστή θεραπεία συντήρησης τόσο σε οξεία φάση όσο και στη φάση συντήρησης. Το ίδιο το παιδί εξοικειώνεται με το ατοπικό του δέρμα και προσαρμόζει τις συνήθειες του στις ανάγκες του δέρματος.
